ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Θέµα: Κατασκευή εµπορικού πολυκαταστήµατος (Mall) στην Ακαδηµία Πλάτωνος
Η Ακαδηµία Πλάτωνος, το πάλαι ποτέ «κάλλιστον προάστιον» της πόλης των Αθηνών, σήµερα αποτελεί µια υποβαθµισµένη περιοχή, αποτέλεσµα κακού σχεδιασµού, χρόνιας εγκατάλειψης και κρατικής ακηδείας. Στο πρόσφατο παρελθόν, βέβαια, υπήρξαν προτάσεις ενίσχυσης του πολιτιστικού της χαρακτήρα, όπως µε την ίδρυση του Μουσείου της Πόλης των Αθηνών ή την ενοποίηση του χώρου µε το ∆ηµόσιο Σήµα (Κεραµεικό) και το υπόλοιπο δίκτυο των αρχαιολογικών χώρων της Αθήνας.
Αντί, όµως, της πολιτιστικής αναβάθµισης και ανάπλασης της περιοχής, η οποία εντέχνως συναντούσε πλήθος προβληµάτων οσάκις επιχειρούνταν να υλοποιηθεί, τώρα, σε απόσταση αναπνοής από τον κηρυγµένο αρχαιολογικό χώρο, σε έκταση περίπου 22.000 τ.µ., πρόκειται να εγερθεί ένα φαραωνικό κτίσµα, το “Academy Gardens”, το οποίο θα επιβαρύνει τον οικιστικό ιστό της περιοχής, θα αλλοιώσει τη φυσιογνωµία της γειτονιάς και θα βλάψει τον ιστορικό και αρχαιολογικό χαρακτήρα του χώρου. Ο όρος «Ακαδηµία», που χρησιµοποιείται διεθνώς για να δηλώσει τα σπουδαιότερα δηµόσια ιδρύµατα ανωτέρων σχολών, τώρα, στο γενέθλιο τόπο του θα χρησιµοποιείται (µάλιστα ατελώς) ως εµπορική «µαρκίζα»! Τα περίφηµα αντισταθµιστικά οφέλη, όπως φαίνεται και από το µνηµόνιο συνεργασίας, που υπεγράφη ανάµεσα στο «Υπουργείο Ενέργειας & Περιβάλλοντος» και την ανώνυµη εταιρεία “Artume”, δεν είναι παρά µια απλή διακήρυξη προθέσεων, χωρίς δεσµευτικό χαρακτήρα, τα οποία σε καµιά περίπτωση δεν µπορεί να αναπληρώσουν τη ζηµία, που θα προκληθεί στον ιστορικό- αρχαιολογικό χώρο και στις αξίες που εκπροσωπεί, αλλά και στην ευρύτερη κοινωνία. Η προτεινόµενη παρέµβαση, µε γενικόλογες αναφορές περί πεζοδροµήσεων, εκµαυλισµό της τοπικής κοινωνίας µε ψευδοϋποτροφίες και άλλα προσβλητικά για το µνηµείο και την πανανθρώπινη αξία του, δεν παρέχει καµιά εγγύηση για την προστασία και ανάδειξη του χώρου. Αντίθετα, ο χώρος έπρεπε να ενταχθεί σε ένα περιβαλλοντικό και πολεοδοµικό σχεδιασµό της ευρύτερης περιοχής µε στόχο, εκτός από την προστασία και την αναδειξή του, τη βελτίωση της ποιότητας ζωής της τοπικής κοινωνίας.
Είναι αναµφίβολο, πως η κατασκευή στο εγγύς περιβάλλον του αρχαιολογικού χώρου ενός γιγαντιαίου κτίσµατος µε ύψος που προβλέπεται να φτάνει ακόµη και τα 18 µέτρα, συνιστά µια αλλότρια επέµβαση, που θα επιφέρει µε έµµεσο και άµεσο τρόπο αλλοίωση του προστατευόµενου µνηµείου. Η αλλοίωση αυτή δεν αφορά µόνο στην υποβάθµιση του µνηµείου αυτού καθαυτού, αλλά επεκτείνεται και στο εγγύς περιβάλλον του, µε το οποίο συγκροτεί µια ευρύτερη χωρική ενότητα. Στα προστατευτέα στοιχεία του µνηµείου, που προσβάλλονται από την υπερµεγέθη αυτή κατασκευή, θα πρέπει να συµπεριληφθούν οι άυλες διαστάσεις και οι αξιακές προσλαµβάνουσες, που εκπορεύονται από την οικουµενική του ιδιότητα, ως µιας από τις σπουδαιότερες Σχολές της Αρχαιότητας, η οποία επηρέασε καθοριστικά τη φιλοσοφική σκέψη ολόκληρου του κόσµου. Σύµφωνα µε τις Πηγές, το υπέρθυρο της Πλατωνικής Σχολής στην Ακαδηµία έφερε επιγραµµατικά την περίφηµη φράση «µηδείς αγεωµέτρητος εισίτω», όπου σύµφωνα µε µεταγενέστερο σχολιαστή «γεωµετρία εστί δίκαιο». Σήµερα, οι «αγεωµέτρητοι» οµνύουν στον κερδώο Ερµή, αντιλαµβάνονται την Πλατωνική Σχολή ως προαύλιο χώρο εµπορικού πολυκαταστήµατος και ακκίζονται για την αγοραία πολυπραγµοσύνη τους. ∆υστυχώς, η κορυβαντική τους είσοδός στην Ακαδηµία Πλάτωνος, υπό τις επευφηµίες των επενδυτών και τη σύµφωνη γνώµη των κρατούντων, γίνεται µε την αιδήµονα σιωπή πολλών άλλων ιθύνοντων, την αµηχανία του επιστηµονικού κόσµου και ερήµην των ίδιων των κατοίκων της!
Για την Εθνική Επιτροπή του Ελληνικού Τµήµατος του I.C.O.MO.S. Ο Πρόεδρος Ο Γενικός Γραµµατέας ∆ρ Αθανάσιος Νακάσης Ιωάννης Πανόπουλος
ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΠΛΑΤΩΝΟΣ 