του Γιώργου Σταματόπουλου από την “Εφημερίδα των Συντακτών”
Έπραξαν ορθά ή λάθος οι αρχαιολόγοι που απαγόρευσαν σε βρετανικό δίκτυο να σκηνοθετήσει στον ναό του Ποσειδώνα στο Σούνιο; Αλλά μάλλον η ερώτηση δεν έχει νόημα, ειλικρινώς. Για την οικονομία, όμως, των επιχειρημάτων, ας το δούμε κι έτσι: έχει ανάγκη η χώρα τη διαφήμιση για να γίνει γνωστή στον πλανήτη; Και πώς ακριβώς θα τη «μάθουν» οι τηλεθεατές;
Ως τι ακριβώς; Μια χώρα που αξίζει να την επισκεφτούν οι καταναλωτές των εύπορων χωρών, που κινούν τον τουρισμό και άρα την οικονομία; Και άρα θα «αναπτυχθεί η μίζερη οικονομία της; Εχουν άδικο οι αρχαιολόγοι, αφού όλα είναι οικονομία. Μα, είναι αυτό επιχείρημα; Είναι ορθός λόγος ίσως – αλλά ποιανού πράγματος ακριβώς ο ορθός λόγος; Του πολιτισμού; Της ισχύος; Του κέρδους;».
Εχουν άδικο οι αρχαιολόγοι αφού δεν παραδίδουν τα ιερά και τα όσια βορά στο μένος των «ισχυρών» να «δημιουργούν» στα πιο απίθανα μέρη, στην αίγλη (εκάς οι καγχασμοί) της αρχαιοελληνικής ιστορίας, σε κάποιο ξεχωριστό τοπίο, βρε αδερφέ, όχι απλώς αισθητικό αλλά και πολιτισμικό ταυτοχρόνως (είναι «ευαίσθητοι» οι διαφημιστές και κυρίως οι πολυεθνικές της διαφήμισης).
Ας γυρίσουν τις ταινίες τους, έτσι κι αλλιώς αδυνατούν (ιστορικά-πολιτισμικά) να βεβηλώσουν το τοπίο· το τοπίο το έχουμε βεβηλώσει από μόνοι μας αφού δεν σταθήκαμε ικανοί διακόσια χρόνια τώρα («ανεξάρτητα»), να το υπερασπιστούμε, να αναδείξουμε τη μοναδικότητά του (και της χώρας όλης).
Δεν ιδρύσαμε, λ.χ., μια σχολή παγκόσμιων πλατωνικών σπουδών στην Ακαδημία Πλάτωνος. Αντ’ αυτού με χέρια και με πόδια οι υπουργοί και μάλιστα της Αριστεράς υπογράφουν να υψωθούν σε αυτήν ακριβώς τη θέση κτίρια-τέρατα (mall) αδιαφορώντας για τη διάλυση (βιασμό) της αρχαιότητας, της ιστορικής μνήμης και της νυν κοινότητας, που έμαθε να ζει αρμονικά με τα αρχαία λείψανα.
Αριστοτελικές σπουδές θα μπορούσαν επίσης να ανθήσουν στο κρυμμένο από τους ανθρώπους Λύκειο – πάνε οι περίπατοι, πάει και ο στοχασμός. Ας πούμε επίσης κι αυτό: πάνε οι αναρίθμητοι φοιτητές από όλον τον κόσμο που θα κατέφθαναν εδώ για ανώτερες πλατωνικές και αριστοτελικές σπουδές, μαζί και το «πολύτιμο» βαλάντιό τους, που θα ανακούφιζε ή θα όρθωνε την παρηκμασμένη ελληνική οικονομία.
Η πραγματική σημερινή Ελλάδα είναι άγνωστη – και θα παραμένει όσο οι ιθύνοντες θα τη βλέπουν με αυστηρούς οικονομικούς (τουριστικούς) όρους και θα πασχίζουν να εκμεταλλεύονται την «ιδιοτροπία» (και μόνον αυτή) των ξένων, ισχυρών διαφημιστών.
Το Σούνιο, οι Μυκήνες, η Ολυμπία, η Δωδώνη και τόσα άλλα θα είναι πάντα μικρές κουκκίδες πολιτισμού για τους αρχαιογνώστες αλλοδαπούς και «σημεία» ανάδειξης διαφημιστικών προϊόντων για όσους έχουν ξεμείνει από εξωτικά μέρη και ιδέες.
Ειλικρινώς δεν έχει σημασία αν έχουν δίκιο ή άδικο οι αρχαιολόγοι – όσο το υπουργείο Πολιτισμού θα καθεύδει και οι κάτοικοι της χώρας δεν θα ανηφορίζουμε καμιά φορά στην Ακρόπολη, δεν θα ανοίγουμε την αρχαία γλώσσα και θα αρνιόμαστε δημοκρατία, αρχές και αρετές, ό,τι και να γίνεται θα είναι στα σκοτάδια, κοντά στην ανυποληψία της χώρας.
Οσο αρνιόμαστε να ανακαλύψουμε το σώμα (και τους χορούς) της χώρας και τους εαυτούς, ό,τι και να γίνεται θα είναι λυπηρό και άνευ σημασίας – κάπως έτσι.
ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΠΛΑΤΩΝΟΣ 